Τσάου Συεσίν- από την 'Ιστορία της Πέτρας', 'Ονειρο Κόκκινων Δωματίων'

Cao Xueqin

1715;―1763

'Καθένας μας με το φτωχό κορίτσι εκείνο θα ‘πρεπε να συγκριθεί

Που ράβει ένα νυφικό που από άλλη πρόκειται να φορεθεί’

                                                                                 

 

Ο Τσάου Συεσίν*, (1710-1765;), ο ‘Κινέζος Προυστ» καταγόταν από οικογένεια μανδαρίνων του Νανκίνγκ. Μεγάλωσε σε μεγάλα πλούτη και μόνη του απασχόληση ήταν η Τέχνη. Ζωγράφιζε καλά, έγραφε στίχους, αγαπούσε το Θέατρο και μελέτησε τους κλασικούς. Όμως η οικογένειά του έχασε αξιώματα και περιουσία για πολιτικούς λόγους και έζησε την υπόλοιπη ζωή του πάμφτωχος στο Πεκίνο.

«Ιστορία της Πέτρας» ή «Όνειρο Κόκκινων Παλατιών» είναι δυό από τους πολλούς τίτλους του συναρπαστικό μυθιστορήματός του που αγαπώ πολύ. Τα κεφάλαια κυκλοφορούσε χειρόγραφα σε συγγενείς, γνωστούς και φίλους με αντάλλαγμα το κρασί που, έλεγε του ήταν απαραίτητο για να γράφει κι εκείνοι του παρείχαν κρασί για να μάθουν τη συνέχεια. 

_______________________________________________________

*CAO XUEQIN

瓜飯樓重校評批紅樓夢

_________________________

Η μετάφραση από τα αγγλικά είναι από το Μπλε βιβλίο μου. Περισσότερα στο ενημερωτικότατο άρθρο του Μπάμπη Δερμιτζάκη από όπου έμαθα ότι το μυθιστόρημα το έχουμε στα ελληνικά από το 1963 μεταφρασμένο από την Έλλη Λαμπρίδη. Κυκλοφορεί από την Πολιτεία.

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΣΕ-ΓΙΝ

Ερειπωμένες αίθουσες, καλύβια ταπεινά
Εκεί που άλλοτε αυλικοί πηγαινοέρχονταν καθημερινά.

Ούτε παράσιτο δε ζει στα καταγώγια αυτά τα θλιβερά

Τα πολυσύχναστα, μια εποχή, όταν εκεί βασίλευε η χαρά.

Ενώ ιστός αράχνης απ’ του παλατιού τις χρυσωμένες πύλες κρέμεται

Από μικρού σπιτιού την πόρτα διαλεχτό μετάξι φαίνεται.

Μέσα στα πλούτη και τ’ αρώματά σου θα μπορούσες να χαμογελάς

Εάν θυμόσουν πως οι μαύρες μπούκλες άσπρες γίνονται καθώς μιλάς;

Εχθές τον κύριό της έθαψαν κάτω απ’ τη γη,

Σήμερα σε πολυτελές κρεβάτι γάμου πρόκειται να ξαπλωθεί.

Πνιγμένος στο χρυσάφι και το ασήμι μια στιγμή,

Την άλλη περιφρονημένος σα ζητιάνος που έχασε κάθε τιμή.

Δακρύζει, που τόσο νέος ένας άλλος τη ζωή του χάνει

Χωρίς να ξέρει πως κι αυτός, καθώς γυρίζει σπίτι – θα πεθάνει !

Ο χαϊδεμένος γιος ο καλοσπουδαγμένος

Που παρά τις φροντίδες και τα όνειρά σου, είναι δυνατόν να πάει χαμένος.

Κι η ντελικάτη κόρη, που η βαρβαρότητα την απωθεί

Να καταλήξει, με ανεμελιά, στην πιο ντροπιαστική δουλειά να επιδοθεί.

Ο δικαστής που βρίσκει το επίσημο καπέλο για το κεφάλι του πολύ κοινό

Στο τέλος, καταδίκου σκούφο, ίσως φορέσει αντί γι’ αυτό.

Αυτός που οίκτιρε τη μοίρα του τρέμοντας απ’ το κρύο

Ψεγάδι βρίσκει σήμερα ακόμα και στο κόκκινο βασιλικό φορείο.

Μα τέτοια είναι του θεάτρου αυτού του κόσμου η μορφή:

Καθώς ο ένας φεύγει άλλος βγαίνει στη σκηνή.

Μάταια περιπλανιόμαστε

Στο τέλος σε μια άγνωστη και ξένη χώρα να σταθούμε αναγκαζόμαστε.

Καθένας μας με το φτωχό κορίτσι εκείνο θα ‘πρεπε να συγκριθεί

Που ράβει ένα νυφικό που από άλλη πρόκειται να 

φορεθεί.

                                                      曹雪芹,  红楼梦

Η εικόνα είναι του Sun Wen (1918-1904)

από τη σειρά σκηνών του μυθιστορήματος. 

ΑΝΤΡΙΟΥ ΜΑΡΒΕΛ: Στη Ντροπαλή του Ερωμένη (Μετάφραση)

                                                           Andrew Marvell

                                                          1621-1678

Τούτη η ντροπαλοσύνη, αν χώρο είχαμε αρκετό,

Κυρία, και χρόνο, έγκλημα δεν θα ήταν σοβαρό.

Πώς θα περάσει, θα καθόμασταν για να σκεφτούμε,

Η μέρα του μακρύ μας έρωτα και προς τα πού θα πορευτούμε.

Στην όχθη του Ινδικού του Γάγγη μύρια

Θα μάζευες ρουμπίνια… Κι εγώ στου Χάμπερ(2) την παλίρροια

Θα καθόμουν τα βάσανά μου να συλλογιστώ.

Θα σ’ αγαπούσα δέκα χρόνια πριν απ’ τον κατακλυσμό

Και, αν σ’ αρέσει, θα μπορούσες να αρνείσαι εσύ

Μέχρι την αποκάλυψη των εντολών του Μωυσή.

Του έρωτά μου θα μεγάλωνε το φυτό

Πιο αχανές κι από αυτοκρατορίες και πιο αργό΄

Εκατό χρόνια θα’ φευγαν για να υμνήσω

Τα μάτια σου και το μέτωπό σου ν’ ατενίσω΄

Διακόσια κάθε στήθος να λατρέψω

Αλλά χιλιάδες θα’ θελα για όλα τ’ άλλα να ξοδέψω΄

Τουλάχιστον έναν αιώνα για το κάθε μέλος

Και η καρδιά σου θα μαλάκωνε στο τέλος΄

Γιατί, Κυρία, εσύ είσαι άξια τέτοιας τελετής κι επισημότητας

Κι εγώ δε θα γινόταν  σ’ έρωτα να πέσω χαμηλότερης ποιότητας.

               Όμως πίσω απ’ την πλάτη μου ακούω πάντα βιαστικό

Να’ ρχεται του χρόνου το άρμα φτερωτό΄

Και μπροστά μας να απλώνεται, μπορείς να δεις

Μία έρημος, η αιωνιότης αχανής.

Η ομορφιά σου πολύ δεν θα κρατήσει

Ούτε στο μαρμάρινό σου θόλο θ’ αντηχήσει

Το τραγούδι μου΄και τότε το σκουλήκι αυτή

Την, χρόνια φυλαγμένη, παρθενία θα γευτεί΄

Σκόνη η μυστηριώδης σου τιμή θα γίνει

Και στάχτη μόνο από τον πόθο μου θα μείνει.

Ο τάφος καλός και ήσυχος είναι για ν’αναπαυθείς

Μα είν’ αδύνατον εκεί ν’ αγκαλιαστείς.

            Γι’αυτό λοιπόν, όσο νεανική χροιά

Έχει το δέρμα σου, σαν πρωϊνή δροσιά,

Κι όσο η ψυχή σου πρόθυμη εκπνέει

Από τον κάθε πόρο σου φωτιά που καίει,

Έλα όσο ακόμα έχουμε καιρό, μπορούμε,

Τώρα, σαν ερωτευμένα αρπακτικά πτηνά, να χαρούμε΄

Μια κι έξω τον χρόνο μας ας καταβροχθίσουμε

Παρά απ’ τη δύναμή του σιγά-σιγά να εξασθενήσουμε.

Έλα ας κυλήσουμε μαζί σαν μία μπάλα

Τις ηδονές, την αντοχή μας κι όλα τ΄άλλα΄

Με άγρια μάχη και επιμονή ας αποσπάσουμε

Μέσ’ απ’ τις σιδερένιες πύλες τη ζωή, για ν’ απολαύσουμε.

Έτσι, ανίκανοι κι αν είμαστε να κάνουμε τον ήλιο να σταθεί

Ακίνητος, να τον βιάσουμε για μας να τρέξει, όμως, είμαστε ικανοί.
___________
Μετάφραση από το βιβλίο μου 'Ονειρο Μέσα Σε 'Ονειρο'.

Ντάντε Γκάμπριελ Ροσσέττι: Ξαφνικό Φως (Μετάφραση)

Dante Gabriel Rossetti

                                                 1828-1882

Ήμουν εδώ ξανά,

         Μα πότε ή πώς αδύνατον να θυμηθώ:

Γνωρίζω τη γλυκιά οικεία μυρωδιά

         Έχω ακούσει αυτόν τον αναστεναγμό,

Το χόρτο 'μπρός στην πόρτα, της ακτής τα φώτα, τα 'χω δει ξανά.

Δική μου ήσουν ξανά―

         Πότε ίσως να μην μπορώ να πω

Μα τη στιγμή που αυτό το χελιδόνι πέταξε ψηλά

         Γύρισες έτσι το λαιμό

Που ένα πέπλο έπεσε: Και σαν από παλιά ήταν όλα αυτά γνωστά.

Ήταν έτσι ξανά;

         Μήπως, σε πείσμα του θανάτου όταν τις ζωές μας ξαναδώσει

Η δίνη που το χρόνο κάνει να πετά,

         Μέσα σ’ αυτές η αγάπη μας αναβιώσει

Κι η νύχτα και η μέρα γίνουν μια απόλαυση ξανά;

❧

Γ. Ντε Λα Μαρ: Τo Μικρό Πουλί (Μετάφραση)

Walter De La Mare

1873-1956

                        

                                                                        

Ο αγαπημένος μου Μπαμπάς αγόρασε παλάτι,

         για να βάλει μέσα τη Μαμά

που είχε καπέλο με ψηλό φτερό

         και μια γαλάζια τουαλέτα με ουρά·

έφερε βιολιστές ατέλειωτη σειρά

         και καλεσμένους μια μεγάλη συντροφιά

πού χόρεψαν τρελά ως το πρωί

         και πρωτοζέσταναν τους τοίχους με χαρά.

Και όταν όλη η παρέα είχε φύγει ―και

         κάθε τι ήταν ακίνητο και σιωπηλό

από το σκούρο τον κισσό ξεπήδησε ένα

         μικρό-μικρό πουλί. Που ήμουν Εγώ.

Μετάφρασή μου από το βιβλίο μου 'Ονειρο Μέσα Σε 'Ονειρο' 

 _______________________

Βύρων: Στα τριακοστά τρίτα μου γενέθλια (Μετάφραση)

                                                            

 Lord Byron

                                                                                                      (1788-1824)    

                                                                

    22α Ιανουαρίου 1821

Μέσα στον βρώμικο τον σκοτεινό και τον γεμάτο ανία,

Δρόμο της ζωής σύρθηκα ως τα τριαντατρία.

Τι μου άφησαν τα τρία κι η τριακονταετία;

Τίποτα – Μονάχα τριαντατρία.

❧

_____________________________

Σημείωση

Τα 33 βρήκαν το Βύρωνα αυτοεξόριστο στην Ιταλία, βαριεστημένο, κουρασμένο από την κοσμική ζωή και ανυπόμονο να κάνει κάτι σημαντικό στη ζωή του. Ήταν τόσο διάσημος που ένιωθε κακόφημος καθώς περνούσαν οι Άγγλοι περιηγητές κάτω από τα παράθυρά του όπως κάνουν σήμερα οι τουρίστες στο Χόλλυγουντ. Τον πείραζε πολύ που μεγάλωνε (δόντια και μαλλιά  και πάχος ήταν μόνιμα άγχη) ενώ την ίδια στιγμή που εκείνος ένιωθε πως μελαγχολούσε για ασημαντότητες ξεσπούσαν στη γη οι Επαναστάσεις που ξεκίνησαν τη συρρίκνωση των παλιών Αυτοκρατοριών. 

Οι Ιταλοί επαναστάτες ήταν η πρώτη του επαφή με το δρόμο προς 'ένα τάφο στρατιώτη',το παιδικό του όνειρο. Ακολούθησε το Μεξικό κι ύστερα.. ― τη συνέχεια τη γνωρίζουμε όλοι.

Δείτε

το  γραμμένο τρια χρόνια μετά (και επισήμως τελευταίο της ζωής του):

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΩ ΤΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ ΕΤΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ

Μεσολόγγι, 22 Ιανουαρίου 1824

__________________________________________

Η μετάφραση αυτή έχει εκδοθεί στο βιβλίο μου  Όνειρο Μέσα σε Όνειρο 

Μια μέρα έγραψα στην άμμο τ’ όνομά της.. του ΕΝΤΜΟΝΤ ΣΠΕΝΣΕΡ (Amoretti)

Μετάφραση από το Μπλε Βιβλίο μου (Όνειρο Μέσα Σε Όνειρο) το ποίημα αυτό του Σπένσερ ανήκει στα Αmoretti,  ένα κύκλο σοννέτων εμπνευσμένων από τον Πετράρχη,  στα οποία περιγράφει τον έρωτά του και για την Ελίζαμπεθ Μπόυλ [Elizabeth Boyle] και το γάμο τους στο  'Επιθαλάμιον' που τα συνοδεύει.

Το βιβλίο 'Amoretti and Epithalamion'  που περιλαμβάνει μια σειρά 89 σοννέτων εκδόθηκε το 1595.

AMORETTI, SONNET #75

By Edmund Spenser

One day I wrote her name upon the strand,

But came the waves and washed it away:

Again I write it with a second hand,

But came the tide, and made my pains his prey.

Vain man, said she, that doest in vain assay,

A mortal thing so to immortalize,

For I myself shall like to this decay,

And eek my name be wiped out likewise.

Not so, (quod I) let baser things devise

To die in dust, but you shall live by fame:

My verse, your virtues rare shall eternize,

And in the heavens write your glorious name.

Where whenas death shall all the world subdue,

Our love shall live, and later life renew.

1594

                                       ❧                                                          

από το βιβλίο μου: Ονειρο Μέσα Σε Όνειρο― 19 Μεταφρασμένα Ποιήματα'

Βύρων: Κι έτσι, δεν θα γυρίζουμε άλλο πια (Μετάφραση)

                                                                         Lord Byron           

                                                                                                                (1788-1824)   

     

Ι

Κι έτσι, δεν θα γυρίζουμε άλλο πια

              Τόσο αργά μέσ’ το σκοτάδι,

Κι ας είναι τρυφερή όπως πρώτα η καρδιά

              Και το φεγγάρι το ίδιο λαμπερό το βράδυ.

ΙΙ

Διότι το σπαθί απ’ το θηκάρι του αντέχει πιο πολύ

              Και η ψυχή εξαντλεί το σώμα,

Να πάψει να χτυπά πρέπει η καρδιά για να ξεκουραστεί,

              Από ανάπαυση έχει ανάγκη κι η αγάπη ακόμα.

ΙΙΙ

Είναι φτιαγμένη για έρωτα η βραδιά

              Και η ημέρα γρήγορα τη θέση της θα πάρει,

Όμως, εμείς δε θα γυρίζουμε άλλο πια

              Κάτω απ’ το φως που ρίχνει το φεγγάρι.

❧ 

  Πολύ γνωστό προσωπικό ποίημα που έγραψε λίγο πριν γίνει τριάντα ετών.
Ο τίτλος του πρωτοτύπου είναι 'Sο, we'll go no more a-roving'.

Η μετάφραση αυτή έχει εκδοθεί στο βιβλίο μου 'Ονειρο Μέσα Σε Όνειρο'.

❧❧❧

Κριστίνα Ροσσέττι: Περνάμε Και Καθρεφτιζόμαστε (Μετάφραση)

                                                                                       Christina Rossetti

                                                                                                 (1830-1894)

Ντάντε Γκάμπριελ Ροσσέττι: Εξώφυλλο  

Κάθε πράγμα που περνά

είναι σαν τον καθρέφτη της γυναίκας που κοιτά΄

της δείχνει πώς το άνθος θα χαθεί,

κι η ίδια αυτή θα ξαπλωθεί στον σκιερό τον τόπο, με τριαντάφυλλα που θα ‘χουν μαραθεί.

Με τριαντάφυλλα που έχουν μαραθεί, ροδάκινα πεσμένα δίχως χάρη, απομακρυσμένα

απ’ τη χαρά καλοκαιριού που έφυγε πιά.

Κάθε πράγμα που περνά

είναι ο καθρέφτης που κουράζει τη γυναίκα που κοιτά΄

γλυκειά είναι η λεβάντα η ξεθωριασμένη

γλυκειά η νεκρή βιολέτα η διαλεγμένη

απλωμένη κι από τώρα φροντισμένη.

Οι ξεραμένες οι βιολέτες κι η λεβάντα

την γλύκα τους κρατούν και την παρηγορούνε πάντα

και «Κρίμα !» δεν φωνάζει δυνατά.

Κάθε πράγμα που περνά

Είναι ο καθρέφτης της σοφίας που κατά

τη θέλησή μας και τη δουλειά μας

ξεχειλίζει από φόβο και ελπίδα. Κι από τα καλά μας

είναι γεμάτος όπως κι από τα κακά μας.

Γιατί κάτω από τον ήλιο νέο τίποτα δεν έχει μείνει

κι αυτά που κάνουμε όλα έχουν ξαναγίνει

κι όσα θα κάνουμε έχουν γίνει από παλιά.

❧

Σημειώσεις: 

Οι τελευταίοι στίχοι αναφέρονται στο γνωστό 'ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον' του  Εκκλησιαστή. { Σχόλιό μου: Επιστολές προς Έναν Εναγνώστη: Ι }

Η μετάφρασή μου αυτή έχει εκδοθεί στο βιβλίο μου ''Ονειρο Μέσα Σε Όνειρο"

Η εικόνα είναι σχέδιο του αδελφού της Dante Gabriel Rossetti για το εξώφυλλο τού πρώτου της βιβλίου, Goblin Market and Other Poems (1862).

❧❧❧